Thánh địa Mỹ Sơn - Nét văn hóa Chăm quyến rũ

Khu di tích Mỹ Sơn - Thánh địa Mỹ Sơn, thuộc xã Duy Phú, huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam, được Ủy ban Di sản Thế giới của UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa Thế giới vào tháng 12/1999.

Thánh địa Mỹ Sơn là tổ hợp gồm nhiều đền đài của vương quốc Champa, nằm lọt trong một thung lũng nhỏ, được bao quanh bởi núi đồi và chỉ có một lối vào duy nhất. Những ngọn tháp và lăng mộ ở đây chủ yếu có từ thế kỷ VII đến thế kỷ XIV. Đây là nơi tổ chức cúng tế của vương triều Champa và là nơi đặt lăng mộ của các vị vua hay hoàng thân quốc thích Champa, đây là một trong những trung tâm đền đài chính của Ấn Độ giáo ở khu vực Đông Nam Á.

 

Toàn bộ tháp được chạm trổ công phu, tinh tế, đường nét mềm mại, sống động. Đó là các hình chim, muông thú, hoa lá, các Apsara vũ nữ nhà Trời...

 

Nguyên liệu xây khu đền tháp Mỹ Sơn chủ yếu là gạch, đá và sa thạch. Kiểu dáng kiến trúc các ngôi tháp đều được xây theo kiểu truyền thống: Mặt bằng của tháp hình tứ giác.

 

 

 

Dù số lượng tháp còn lại không nhiều và bị hư hỏng nặng nhưng nó vẫn là khu đền tháp quan trọng nhất của đồng bào Chăm và vẫn có vị trí rất quan trọng trong nền văn hóa nghệ thuật vùng Đông Nam Á. Chính vì vậy, thánh địa Mỹ Sơn xứng đáng được ghi danh vào Di sản Văn hóa Thế giới.

Tháp xây 3 tầng, tầng trên là hình thu nhỏ của tầng dưới. Tầng dưới cùng tượng trưng cho thế giới trần gian. Thân tháp biểu tượng cho thế giới thần linh. Tầng trên cùng hình chóp, biểu tượng núi Meru Thần thánh, nơi cư ngụ của các vị Thần Hindu giáo.

 

Vẻ đẹp bán đảo Sơn Trà

Bán đảo Sơn Trà nằm ở quận Sơn Trà (TP Đà Nẵng) từ lâu được coi là lá phổi xanh có chức năng “điều hòa” khí hậu cũng như là bức bình phong chắn gió, bảo vệ cho TP Đà Nẵng. Cùng với quần thể Hải Vân Sơn, bán đảo Sơn Trà góp phần tạo nên vẻ đẹp khoáng đạt giữa sông, núi và biển.

Núi Sơn Trà “mây bay đỉnh núi” có độ cao 693 m so với mặt biển, với vẻ hoang sơ hùng vĩ lại nằm cận kề thành phố Đà Nẵng nên đi lại thật dễ dàng tiện lợi. Người Pháp gọi Sơn Trà là núi Tiên Sa bởi ngay chân núi có bãi Tiên Sa và ngày nay, cảng biển Đà Nẵng cũng được gọi bằng cái tên “thần tiên” này.

 

 

Bán đảo Sơn Trà mang vẻ đẹp khoáng đạt giữa sông, núi và biển.

Đứng từ đỉnh núi Sơn Trà, du khách có thể ngắm nhìn toàn cảnh: xa xa về hướng nam là núi Ngũ Hành nổi lên năm ngọn giữa biển cát mênh mông, phía đông nam là Cù lao Chàm nhấp nhô trên sóng nước biển đông, phía tây là phố thị sầm uất với con sông Hàn thơ mộng, phía bắc là hệ thống núi non Hải Vân Sơn với “biệt danh” “Thiên hạ đệ nhất hùng quan” chập trùng ẩn hiện trong màu lam sương khói.

Bán đảo Sơn Trà là khu bảo tồn thiên nhiên quốc gia với những bãi biển đẹp, khí hậu mát mẻ, trong lành. Đây là nơi có thảm thực vật rất đa dạng, phong phú với gần 4.000 ha rừng. Trong hệ rừng nguyên sinh này có 289 loại thực vật bậc cao thuộc 217 chi, 90 họ. Về động vật, có tất cả 287 loài thú, 106 loài chim, 15 loài động vật hoang dã quý hiếm cần được bảo tồn. Đặc biệt gần đây các nhà khoa học đã phát hiện khoảng 160 con voọc chà và chân nâu (còn gọi là voọc chà và chân đỏ), một loại linh trưởng đặc biệt hiếm hoi trên thế giới. Loại vọc chà và này được gọi là "nữ hoàng" của các loài linh trưởng cư trú trong rừng sâu bởi vẻ đẹp khác thường của nó.

Ở mũi Nghê, bãi Tranh, bãi đá Đen chênh vênh bên bờ đá dựng có những rạn san hô trải rộng trên 4, 5 ha cùng những bãi Bắc, hục Lỡ, vũng Đá (bãi Nồm). Ở đây có tới 52 loại san hô, không chỉ đa dạng chủng loại mà tập hợp được nhiều màu sắc quyến rũ. Môn thể thao lặn biển trên những bãi san hô chắc chắn sẽ rất hấp dẫn, chưa kể đến những tour du thuyền, câu cá, câu mực cùng ngư dân sẽ đem đến những cảm giác thú vị, bất ngờ.

Dưới chân núi Sơn Trà có rất nhiều bãi tắm được đầu tư xây dựng nhưng vẫn giữ được vẻ đẹp nguyên sơ như bãi Bụt, bãi Nam, bãi Rạng, bãi Xếp, bãi Con, bãi Trẹ với những tour du lịch thể thao lặn biển, đáp ứng nhu cầu cho những du khách có sức khỏe tốt, thích phiêu lưu mạo hiểm để khám phá sinh vật biển.

Dọc theo con đường chạy ngược lên đỉnh núi Sơn Trà, một bên biển xanh điểm xuyết vài chiếc thuyền đánh cá đang “vẽ” những vệt “hải trình” trên mặt biển. Trên đường đi có 4 đến 5 cây cổ thụ, tuổi đời nhỏ hơn nhưng dáng đẹp. Đặc biệt, cây đa “ngàn tuổi” hiện ra sừng sững hiên ngang với những cành lá xum xuê, chằng chịt đã “chống lại” những cơn bão biển hàng ngàn năm qua. Cây cao khoảng 20 m với khoảng 30 rễ phụ mọc ra từ cành lá hướng xuống đất trông rất hoang sơ, huyền bí.

Vừa qua, lãnh đạo, chính quyền TP Đà Nẵng đã có buổi làm việc về quy hoạch kiến trúc tổng thể, nhất là nghe báo cáo về đồ án thiết kế hết sức độc đáo và hấp dẫn xây dựng bán đảo Sơn Trà thành Công viên Quốc gia - thành phố sinh thái nằm trong lòng Đà Nẵng.

Ý tưởng xây dựng bán đảo Sơn Trà thành một công viên Quốc gia khổng lồ nằm ngay trong thành phố là một “hiện tượng” độc nhất vô nhị của cả nước, tạo ra một viễn cảnh đầy hiện thực về môi trường sống tốt đẹp, hài hòa với cả rừng - biển - đảo - sinh thái, mở ra một tiềm năng du lịch hấp dẫn, quy mô, độc đáo chưa từng có ở nước ta.

Cải thiện môi trường du lịch

Trong thời gian vừa qua, khách quốc tế đến Việt Nam có dấu hiệu giảm, một trong những nguyên nhân được chỉ ra là môi trường du lịch thiếu an toàn.

Tại các tỉnh thành có hoạt động du lịch phát triển như Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Quảng Ninh, Thanh Hóa, Đà Nẵng và Bà Rịa - Vũng Tàu, nạn “chặt chém”, đeo bám du khách được phản ánh là gia tăng đáng báo động.

Lại gia tăng tình trạng “chặt chém”

Dễ nhận thấy nhất là tình trạng tài xế taxi ăn chặn tiền. Trước đây, vi phạm chủ yếu là các taxi nhái nhãn hiệu, hoạt động tự do không có đơn vị quản lý, nhưng hiện nay nhiều tài xế taxi chính hãng cũng có những hành vi gian dối, ăn chặn tiền của du khách. Lợi dụng khách nước ngoài không am hiểu ngôn ngữ, cánh tài xế tìm đủ mọi cách để “chặt chém” du khách. Lập lờ giữa tiền Việt và USD cũng là cách các tài xế này qua mặt du khách nước ngoài. Những trường hợp du khách nước ngoài đổi ngoại tệ ra tờ 200.000 đồng hoặc 500.000 đồng để trả tiền cho món hàng chỉ vài chục ngàn, nhưng người bán hàng... không trả lại tiền dư.

Anh Jean - Jacques Barre của Hãng lữ hành Freewheelin Tours cho biết: “Đa số khách của tôi hễ tự đi taxi đều gặp cảnh bị “chặt chém”. Tôi nghe rất nhiều lời phàn nàn về taxi ở Hà Nội, nào là bị tính giá cắt cổ, đồng hồ tính cước trên taxi nhảy nhót loạn xạ... Nhiều du khách bị đưa đi lòng vòng, từ đầu phố đến cuối phố khoảng 1 km, nhưng taxi đưa khách qua nhiều con phố khác rồi mới quay lại điểm cần đến”.

Sự hài lòng của du khách là tiền đề phát triển bền vững cho ngành du lịch Việt Nam. Ảnh: Lê Phú

Phản ánh của nhiều du khách trong dịp cao điểm nghỉ lễ, hè cho thấy, tại hầu hết các điểm du lịch đều xảy ra tình trạng khách sạn, phương tiện vận chuyển, ăn uống tăng giá gấp 2 - 3 lần so với ngày thường. Các cơ sở dịch vụ “chặt chém” bằng nhiều chiêu thức khác nhau như không niêm yết giá hoặc niêm yết giá chung chung. Tình trạng lập lờ về giá xảy ra phổ biến đối với mặt hàng hải sản như cân không chính xác; tăng giá thực phẩm vô tội vạ… Việc chủ quán chi hoa hồng từ 20 - 30% cho tài xế, xích lô nếu đưa được khách đến quán cũng dẫn đến nạn chèo kéo và đưa du khách đến quán ăn “chặt chém”. Tiếp tay cho tình trạng này có cả hướng dẫn viên du lịch nhằm hưởng tiền hoa hồng.

 
Các hiện tượng trên tác động xấu đến tâm lý du khách, nhất là đối với khách quốc tế, làm giảm sức hấp dẫn của ngành du lịch Việt Nam; đã có nhiều bài viết đăng trên báo nước ngoài, báo điện tử, lan truyền rất nhanh trên mạng Internet, tạo nên dư luận tiêu cực về hình ảnh du lịch Việt Nam.

Thêm vào đó, điều đáng báo động là tình hình cướp giật, xâm hại tài sản của du khách. Tại Thành phố Hồ Chí Minh, năm 2012, Công an thành phố thụ lý 117 vụ, trong khi Sở Ngoại vụ tiếp nhận và đề nghị giải quyết 225 vụ; theo số liệu của 10 đơn vị khách sạn và hãng lữ hành thông báo có 255 vụ cướp giật liên quan đến khách du lịch. Khi xảy ra vụ việc liên quan đến việc cướp giật tài sản của du khách, việc tiếp nhận giải quyết tại công an phường chưa nhiệt tình và tích cực. Chính vì vậy, kết quả điều tra về tình trạng cướp giật, xâm hại tài sản của du khách chủ yếu dừng lại ở việc tiếp nhận thông tin. Ông Lã Quốc Khánh, Phó Giám đốc Sở VH,TT&DL TP Hồ Chí Minh cho rằng: Để dẹp nạn cướp giật hoành hành, ngành du lịch thành phố đã phối hợp với các lực lượng chức năng và các quận trọng điểm vào cuộc quyết liệt. Thế nhưng, đến tháng 5, chiến dịch buông lỏng, lập tức tình trạng xâm phạm tài sản của du khách tăng lên. Nếu chỉ phát động thành chiến dịch trong một thời gian ngắn mà không làm quyết liệt, thường xuyên thì rất khó để dẹp bỏ những vấn nạn trên.

Cần chế tài đủ sức răn đe

Tình trạng chèo kéo, đeo bám du khách đã tồn tại trên địa bàn một số thành phố lớn, các khu, điểm du lịch từ nhiều năm nay, nên vấn đề giải quyết sẽ rất khó khăn, vì liên quan đến vấn đề an sinh xã hội, mọi giải pháp chỉ mang tính tạm thời, nếu không giải quyết được công ăn việc làm cho người dân. 
 

“Đa số người bán hàng rong là những người có thu nhập thấp không có điều kiện để mở một cửa hàng nhỏ để bán. Nếu ngành chức năng mở đợt ra quân xử phạt chỉ được một thời gian rồi họ cũng tìm cách trở lại”, anh Nguyễn Hùng, hướng dẫn viên lâu năm cho biết. “Đối tượng bị cướp giật, đeo bám, bắt chẹt khách thường gặp với đối tượng khách nước ngoài; còn khách nội địa thường gặp tình trạng nâng giá, ép giá tùy tiện”.

Chính vì vậy, muốn giải quyết được tình trạng “chặt chém”, đeo bám du khách, cơ quan chức năng cần giải quyết tận gốc vấn đề về an sinh xã hội. Trong đó, quan trọng nhất là để người dân sống có thu nhập chính đáng từ dịch vụ du lịch.

Một số địa phương thành lập lực lượng xử lý nhưng mỗi nơi một kiểu như tại Đà Nẵng thành lập Trung tâm hỗ trợ du khách; TP Hồ Chí Minh có lực lượng bảo vệ du khách, lực lượng thanh niên xung phong... Một số nơi yêu cầu niêm yết công khai giá dịch vụ, quy định mức sàn như tại Hội An (Quảng Nam), Đà Nẵng, Sầm Sơn (Thanh Hóa)...; Đặt biển quy định cấm hàng rong, đeo bám du khách tại Vũng Tàu; Lập đường dây nóng tại hiệp hội taxi Hà Nội, Sa Pa (Lào Cai)...

Tuy nhiên, các biện pháp trên chỉ mang tính tình thế và chưa mang lại hiệu quả lâu dài. Bà Nguyễn Thị Bích Ngọc, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội cho biết: Thực tế, những người bán hàng rong không có tài sản bị tịch thu, kinh doanh không giấy phép. Chính vì vậy khó xử lý. Trong khi đó mức xử lý hiện nay thấp nên chưa có tính răn đe. Đề nghị các bộ ngành liên quan nghiên cứu hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật liên quan nhằm tăng cường hiệu quả quản lý, đảm bảo chế tài đủ sức răn đe và xử lý đối tượng vi phạm.

Theo Tổng cục Du lịch, mặc dù việc cấp biển hiệu đạt tiêu chuẩn phục vụ khách du lịch cho các cơ sở kinh doanh dịch vụ ăn uống, mua sắm trên cơ sở tự nguyện có từ năm 2008 do Sở VH,TT&DL các địa phương cấp biển hiệu, nhưng 4 năm qua, cả nước chưa có tổng kết về số lượng và chất lượng các cơ sở kinh doanh dịch vụ ăn uống, mua sắm đạt tiêu chuẩn phục vụ khách du lịch.

Chiến dịch “Nụ cười Việt Nam”

Để xảy ra tình trạng “chặt chém”, đeo bám khách, Bộ VH,TT&DL chỉ ra một số nguyên nhân như: “Chính quyền một số địa phương còn buông lỏng quản lý môi trường du lịch. Các cơ sở kinh doanh còn có tình trạng lừa đảo, cướp giật, chèn ép du khách nhưng chính quyền sở tại chưa có giải pháp hữu hiệu để trấn áp, quản lý. Bên cạnh đó, các đối tượng vi phạm chỉ bị xử lý vi phạm hành chính, không đủ tính răn đe, dễ tái phạm và thường có biểu hiện liều lĩnh hơn trong những lần vi phạm sau. Trong khi đó, lực lượng ngăn chặn chủ yếu là dân quân tự vệ, thanh niên xung phong… không chuyên trách nên thi hành nhiệm vụ không ít trường hợp bị các đối tượng tỏ thái độ coi thường, chống lại”.

Để hạn chế tình trạng “chặt chém”, đeo bám khách, Bộ VH,TT&DL dự kiến phát động chiến dịch “Du khách chính là người thân của mình” hoặc chiến dịch “Nụ cười Việt Nam” với mục tiêu giảm 30% số vụ việc xâm hại tài sản, tính mạng của khách du lịch (so với năm 2013); Đảm bảo ổn định giá cả dịch vụ phục vụ du lịch, tăng không quá 35% các dịp cao điểm, giảm 50% số vụ bắt chẹt giá cả khách du lịch khi tham gia giao thông và các dịch vụ du lịch (so với năm 2013); Không còn tình trạng đeo bám, chèo kéo khách du lịch tại các khu, điểm du lịch quốc gia. Các giải pháp có thể áp dụng làm ngay như cung cấp thông tin chính xác về y tế, an ninh… qua Internet và các ấn phẩm, cẩm nang du lịch để du khách lựa chọn, phòng ngừa. Lập danh sách công bố công khai các địa điểm dịch vụ phục vụ du lịch đạt chuẩn, tin cậy và khuyến cáo các địa điểm không nên đến. Chỉ đạo các đơn vị thực hiện quy trình tiếp nhận, xử lý thông tin khi xảy ra vụ việc du khách bị xâm hại, nhất là du khách người nước ngoài; tổ chức phối hợp xác minh ngay để truy xét bắt đối tượng, ngăn chặn tình trạng bán hành rong, lấn chiếm vỉa hè.

Tại cuộc họp Ban chỉ đạo Nhà nước về du lịch mới được tổ chức, Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Thiện Nhân đã đặt câu hỏi: Để xảy ra tình trạng “chặt chém” chèo kéo đu bám khách, ai chịu trách nhiệm: ngành du lịch hay của người đứng đầu địa phương? Muốn bảo vệ du khách, ngành du lịch không thể một mình làm được. Để giải quyết tận gốc vấn đề phải tìm ra nguyên nhân, động cơ để một số người “chặt chém”. Mục đích muốn kiếm thêm thu nhập, vậy có cách nào điều tiết giữa thu lợi nhuận nhưng vẫn đảm bảo an toàn cho khách du lịch. Bộ VH,TT&DL hoàn thiện đề án với mục tiêu là “Việt Nam điểm đến hấp dẫn, an toàn thân thiện và văn minh”. Nụ cười của khách du lịch là tương lai của du lịch Việt Nam. Chúng ta phải lấy sự hài lòng của khách du lịch là tiền đề phát triển bền vững cho ngành du lịch Việt Nam.

“Về giải pháp thực hiện, Bộ VH,TT&DL cần xây dựng trình Thủ tướng ban hành Chỉ thị hoàn thiện môi trường văn hóa Việt Nam từ nay đến 2015. Trong các giải pháp, tôi thấy việc thành lập Trung tâm hỗ trợ du khách là cần thiết. Các tỉnh cần thành lập các trung tâm tại các điểm du lịch lớn. Bộ VH,TT&DL cần tham khảo địa phương để có hướng dẫn thành lập các trung tâm này. Bên cạnh đó cần có sự phối hợp giữa các cơ quan ở địa phương về công tác du lịch. Bộ VH,TT&DL chủ trì, phối hợp với Bộ Công thương đề xuất, rà soát lại các văn bản về xử phạt hành chính trong lĩnh vực du lịch. Một vấn đề khác là công bố các danh sách đơn vị dịch vụ, thương mại đủ điều kiện kinh doanh về du lịch rất cần. Đồng thời có biểu tượng để khách hàng nhận biết, tiếp cận những cơ sở đạt chuẩn một cách rộng rãi. Bên cạnh đó cần phân cấp quản lý theo cách, thành phố có BQL thì tại các địa điểm du lịch, cấp quận huyện, phường cũng phải có BQL du lịch riêng để sát sao tình hình, xử lý kịp thời những phát sinh xảy ra với du khách”, Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân nhấn mạnh.

Vòng quanh Hồ Tây bằng xe điện

Nhằm thu hút khách du lịch tham quan thủ đô là cách làm được một số đơn vị đang tập trung khai thác góp phần đa dạng hóa sản phẩm. Một trong những điểm hấp dẫn của thủ đô Hà Nội mà bấy lâu nay vẫn “ngủ yên” là Hồ Tây.

Khám phá không gian văn hóa Hồ Tây

Anh Nguyễn Xuân Quỳnh, quản lý khách sạn Paloma tại 70 Xuân Diệu, Hà Nội cho biết: “Quanh khu Hồ Tây rất nhiều người nước ngoài thuê nghỉ bởi không gian thoáng đãng, thơ mộng và nhiều điểm là những ngôi làng cổ đầy hấp dẫn. Tuy nhiên, không gian của cả vùng vẫn còn thiếu”.

Xe điện đang đưa khách tham quan vòng quanh Hồ Tây.

Nắm bắt được nhu cầu này, mới đây Công ty cổ phần TLC Hồ Tây đã cho ra mắt sản phẩm du lịch mới, độc đáo, thân thiện với môi trường “Du lịch văn hóa, lịch sử Hồ Tây bằng ôtô điện”. Khi dạo quanh Hồ Tây bằng xe điện mang lại cho du khách cảm giác thú vị bởi không gian xanh gắn với phương tiện sạch.

Khởi hành từ điểm dừng tại chùa Trấn Quốc, chị Thu Thảo, một du khách đến từ TP Hồ Chí Minh vui vẻ sau khi đi tham quan một vòng khép kín quanh Hồ Tây với các điểm dừng như đền Kim Ngưu, Phủ Tây Hồ, chùa Kim Liên, chùa Trấn Quốc, chùa Võng Thị, đầm sen Ngoại giao đoàn, công viên nước Hồ Tây… Chị Thu Thảo cho biết: Bên cạnh phố cổ Hà Nội, trải nghiệm quanh Hồ Tây mới nhận ra đây là nơi hội tụ nhiều giá trị di sản văn hóa đa dạng, đặc sắc với những đình, đền, chùa cổ... tiêu biểu, đậm dấu ấn về Thăng Long - Hà Nội, nơi có nhiều làng cổ như Võng Thị, Nghi Tàm - Quảng Bá…

Điểm bán vé xe điện tại chùa Trấn Quốc.

Theo ông Nguyễn Duy Uẩn, Giám đốc Công ty Cổ phần TLC Hồ Tây, ý tưởng xây dựng đề án khai thác du lịch khám phá không gian văn hóa quanh Hồ Tây bằng ô tô điện đã được nghiên cứu, triển khai từ năm 2009 với quy mô dự kiến 50 xe ô tô điện. Sau khi được UBND TP Hà Nội cho phép, TLC Hồ Tây đã đầu tư nhập 20 xe ô tô điện trị giá gần 400 triệu đồng/xe, trung bình mỗi xe chở được 7 khách. Từ tháng 2, tuyến du lịch quanh Hồ Tây bằng ô tô điện chính thức được khai trương với các gói dịch vụ: Vãn cảnh, khám phá Hồ Tây, hương sắc Hồ Tây và vận chuyển khách, dịch vụ theo yêu cầu. Tuyến xe điện chủ yếu di chuyển xung quanh đường dạo Hồ Tây vừa hoàn tất với chiều dài toàn tuyến hơn 18km với 31 điểm dừng đỗ.

Một góc đường dạo Hồ Tây nhìn từ khách sạn Paloma (70 Xuân Diệu).

Khách bắt đầu đến với dịch vụ xe điện tăng dần vào dịp hè, khi mùa sen nở để thư giãn, tận hưởng không khí trong lành của Hồ Tây. “Hồ Tây và vùng phụ cận là nơi hội tụ nhiều giá trị di sản văn hóa đa dạng, đặc sắc với những đình, đền, chùa cổ... tiêu biểu, đậm dấu ấn về Thăng Long - Hà Nội. Hiện nay, với đời sống ngày càng văn minh hiện đại, con người luôn luôn tìm đến những nét tinh tế và mong muốn hòa mình cùng thiên nhiên, sử dụng những dịch vụ thân thiện, ý nghĩa nhất, và tiêu biểu là những công nghệ xanh, sạch và thân thiện với môi trường. Chính điều này đã tạo sức hút du khách với loại hình du lịch mới, độc đáo. Du khách sẽ có cơ hội cảm nhận vẻ đẹp của Hồ Tây từ mọi phía: Từ bờ phía đông qua chùa Trấn Quốc cổ kính, đường Thanh Niên thơ mộng; đến bờ tây là đường ven Hồ ngắm sóng nước mênh mang...”, ông Nguyễn Duy Uẩn cho biết.

Vì vậy, tour vòng quanh Hồ Tây bằng xe điện được Sở VH,TT&DL Hà Nội đánh giá là một loại hình du lịch có giá trị lớn về mặt văn hóa tín ngưỡng, lịch sử, tôn vinh và tự hào về các di tích lịch sử của Hồ Tây cũng như của thủ đô.

Cần sự liên kết

Dù mới đi vào hoạt động được khoảng 6 tháng nhưng loại hình tour du lịch văn hóa, lịch sử Hồ Tây bằng ôtô điện là một ý tưởng tốt. Song, sản phẩm du lịch này được nhiều doanh nghiệp lữ hành và du khách góp ý nên hoàn thiện chương trình với các điểm tham quan hợp lý.

“Cảnh đẹp và giá trị lịch sử tại Hồ Tây là điều đáng ghi nhận, nhưng để giá trị đó nổi bật và có “hồn” phải có thuyết minh viên”, anh Phạm Hoàng Tuấn, hướng dẫn viên du lịch cho biết. Thực tế, phần lớn khách tham quan Hồ Tây thời gian qua mới chỉ trải nghiệm khung cảnh thiên nhiên thơ mộng, ngắm những kiến trúc độc đáo. Còn hiểu sâu về những giá trị văn hóa, lịch sử còn thiếu rất nhiều.

Bên cạnh di tích lịch sử, quanh Hồ Tây còn có rất nhiều làng nghề truyền thống. Là người đã tham gia trải nghiệm bằng xe điện vòng quanh Hồ Tây, ông Hà Văn Lũng có chung nhận xét: “Tôi ở Hà Nội gần 40 năm nhưng đây là lần đầu tôi đi trọn vẹn một vòng quanh Hồ Tây. Đẹp thì đẹp thật nhưng những người già như tôi muốn được dừng đỗ nhiều hơn tại các điểm làng nghề để giúp du khách tìm hiểu bản sắc văn hóa quanh vùng. Những làng nghề nổi tiếng quanh vùng như làng hoa Yên Phụ, Nghi Tàm, Nhật Tân; làng cá cảnh Nghi Tàm - Quảng Bá, đúc đồng Ngũ Xã; làng chài cá Võng Thị... sẽ tạo thêm sắc màu văn hóa và giá trị truyền thống hơn cho hành trình”.

Theo thống kê của Công ty TLC, sau 3 tháng khởi động, sản phẩm du lịch xanh này đã thu hút trên 1.500 lượt khách, trong đó có 800 lượt khách quốc tế. “Lượng khách du lịch đến với tour còn khiêm tốn so với tiềm năng, lợi thế của Hồ Tây. Để tuyến du lịch này thực sự hoàn thiện và phát triển. Công ty TCL Hồ Tây cam kết trong thời gian tới đơn vị sẽ đầu tư thêm cơ sở vật chất, nâng cao chất lượng dịch vụ tại các điểm đón, trả khách, đào tạo nguồn nhân lực, đồng thời tăng cường kết nối với các công ty lữ hành, khách sạn để phục vụ hiệu quả, quảng bá sâu rộng văn hóa, lịch sử Hồ Tây đến với du khách”, ông Nguyễn Duy Uẩn khẳng định.

“Tôi cũng chỉ biết có tuyến du lịch quanh Hồ Tây qua báo chí, còn cụ thể hoạt động ra sao, lịch trình như thế nào thì không nắm rõ nên khi khách có hỏi lễ tân khách sạn khó mà tư vấn cho du khách”, anh Nguyễn Xuân Quỳnh cho biết. Do đó việc liên kết giữa Công ty TLC và các đơn vị làm du lịch trong vùng cần chặt chẽ hơn để có thể tư vấn cho khách hàng một cách tốt nhất về sản phẩm du lịch đặc trưng này, vừa góp phần quảng bá hình ảnh du lịch Hà Nội tới du khách quốc tế.

Bao giờ có du khách đến Việt Nam để... ăn?

Ẩm thực được coi là thế mạnh của du lịch Việt Nam nói chung và Hà Nội nói riêng. Tuy nhiên, hầu hết khách mới chỉ thưởng thức ẩm thực chứ chưa trải nghiệm tour du lịch ẩm thực đúng nghĩa.

Xếp hàng thưởng thức phở Hà Nội

Đến Hà Nội, phở là món ăn đầu tiên du khách muốn được thưởng thức, mà là phải tại các hàng phở truyền thống. Đó là lý do nhiều du khách quốc tế sẵn sàng đứng xếp hàng chờ đến lượt ăn phở tại nhiều hàng phở Hà Nội.

 

Khách quốc tế cùng xếp hàng ăn phở truyền thống.

Bà Sue Slatter, giáo viên dạy nấu ăn tại một trường dạy nghề California (Mỹ) cho biết: “Tôi đã được nghe nói phải xếp hàng chờ ăn phở. Tôi rất tò mò muốn biết vì sao nhiều người lại phải xếp hàng và nó cũng là nét văn hóa một thời của Hà Nội. Quả thật, phở Hà Nội rất là ngon. Ở Mỹ cũng có phở nhưng hương vị hoàn toàn khác. Ở đây phở có vị rất đậm đà và rất ngon, bánh phở ở Mỹ quá dày, còn bánh phở ở đây thì mỏng và hương vị của nó tuyệt vời”.

Còn ông David Jackman, một đầu bếp đến từ Mỹ, chia sẻ: “Đây là lần thứ hai tôi được ăn phở Việt Nam, bánh phở rất ngon, người ta hòa quyện các gia vị rất hoàn hảo, tạo ra hương vị riêng. Tôi không hiểu họ làm thế nào mà thịt bò mềm và ngon như thế, và cái không khí ở nhà hàng thì rất tuyệt vời, mọi người đến và ngồi rất gần nhau, trong lúc ăn tôi có thể thay đổi khẩu vị tùy thích bằng cách thêm gia vị có sẵn trên bàn”.

Sau khi thưởng thức món phở truyền thống của Việt Nam, những du khách này đã đến thăm cơ sở làm bánh phở ngay trong khu phố cổ. Họ rất ngạc nhiên khi biết trong lòng khu phố cổ đông đúc như vậy lại có cơ sở chế biến khá hiện đại, và được rất nhiều cửa hàng trong vùng đặt mua. Chủ cơ sở chế biến cho biết: “Công thức để làm bánh phở thì nhiều người biết, nhưng để làm bánh phở mỏng và mềm là bí quyết gia truyền. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn thực phẩm cho người tiêu dùng, cơ sở chúng tôi không dùng phụ gia thực phẩm”.

 

Trải nghiệm ẩm thực phố cổ

Những người đam mê ẩm thực Hà Nội không chỉ thưởng thức mà còn trải nghiệm từ việc đi chợ và học nấu ăn. Anh Nguyễn Xuân Quỳnh, Giám đốc điều hành Vietnam Now Travel cho biết: “Tùy yêu cầu của từng đoàn khách, chúng tôi sẽ bố trí tour ẩm thực, như khám phá chợ Hà Nội, học cách nấu ăn truyền thống. Cũng có đoàn quan tâm đến tính truyền thống trong ẩm thực Hà Nội, khi đó chúng tôi đã mời nghệ nhân dân gian Ánh Tuyết hướng dẫn cách đi chợ truyền thống Hàng Bè. Ngoài ra, một số tour cầu kỳ hơn, chúng tôi sẽ để du khách trải nghiệm đi xích lô - đi chợ, giới thiệu phố cổ và sau đó học chế biến món ăn truyền thống của Việt Nam”.

Ông Made Suryasa, một chuyên gia ẩm thực Inđônêxia nhận xét: “Tôi cảm thấy rất đặc biệt khi được học nấu món ăn bởi một nghệ nhân về ẩm thực Hà Nội. Điều khiến tôi ấn tượng là sự kết hợp giữa các gia vị với nhau, kết hợp độ mặn và ngọt để tạo nên hương vị hòa quyện với nhau. Nó làm tôi rất thích ẩm thực Hà Nội. Và những gì đã được học ở đây, tôi sẽ về thực hành bởi tôi là người thích nấu nướng”.

 

Khách quốc tế học làm món ăn truyền thống Việt.

Từ lâu những người làm du lịch đã ý thức được rằng, để thu hút được du khách quốc tế thì ẩm thực chính là sản phẩm du lịch quan trọng nhất. Ông Quỳnh cũng cho biết: “Theo tôi, ẩm thực Hà Nội là một lợi thế để khai thác, nhưng để thành sản phẩm du lịch thường xuyên cần phải đầu tư và quảng bá. Bất kỳ một du khách khi đến một đất nước, điều đầu tiên người ta tiếp cận đó chính là ẩm thực. Qua ẩm thực người ta học được rất nhiều điều và có thể giải thích được rất nhiều điều về văn hóa, về Hà Nội. Nếu cảm thấy hợp khẩu vị và yêu thích, họ sẽ tiếp tục khám phá các món ăn khác của Việt Nam”.

Còn bà Phạm Thị Ánh Tuyết, nghệ nhân ẩm thực cho biết: Món ăn của Việt Nam dân gian truyền thống, rất cân bằng âm dương. Khách nước ngoài thích bởi ẩm thực Việt không bị nặng bụng, không bị đầy bụng, hài hòa giữa rau, củ quả và không có gì hại đến sức khỏe.

Với lợi thế về ẩm thực, nhiều doanh nghiệp lữ hành đề xuất xây dựng tour ẩm thực để quảng bá cho thương hiệu du lịch Việt Nam. Ông Nguyễn Quốc Kỳ, Tổng Giám đốc Công ty Vietravel, đề xuất: “Hiện chúng ta vẫn đang loay hoay trong việc chọn điểm nhấn cho thương hiệu du lịch Việt. Theo tôi, chúng ta nên chọn ẩm thực để làm thương hiệu bởi chuyên gia maketting hàng đầu thế giới Philip Kotler từng gợi ý “Việt Nam - bếp ăn thế giới”. Mới đây, Christina Hà, cô gái khiếm thị người Mỹ gốc Việt đang giữ danh hiệu Vua đầu bếp Mỹ 2012 với những món ăn truyền thống Việt đang tạo sự ấn tượng với du khách quốc tế về ẩm thực Việt và chúng ta nên tranh thủ sự kiện này để quảng bá ẩm thực Việt Nam”.

Còn bà Đỗ Thị Hồng Xoan, Chủ tịch Hiệp hội Khách sạn Việt Nam cho biết: Ngành du lịch Việt Nam có đề án đào tạo 1.000 đầu bếp Việt. Tuy nhiên, để ẩm thực trở thành một thương hiệu du lịch cần phải có chiến lược, giải pháp, chương trình cụ thể về văn hóa ẩm thực.

Trong các ấn phẩm xúc tiến du lịch, ẩm thực luôn được giới thiệu “chung chung” là thế mạnh tiềm năng nhưng sản phẩm cụ thể rất “mơ hồ”. Theo các đơn vị lữ hành làm tour ẩm thực, họ đang phải tự mày mò để tạo dựng tour ẩm thực. Tại Hà Nội, hiện có khoảng 10 nhà hàng xây dựng tour học nấu ăn với giá từ 35-55 USD/người tùy nội dung chương trình. Những du khách trải nghiệm tour ẩm thực đều khẳng định, các món ăn truyền thống của Việt Nam luôn để lại ấn tượng và hấp dẫn, điều đó khiến họ có cơ hội sẽ trở lại Việt Nam lần nữa.

Xây dựng Phú Quốc trở thành đặc khu kinh tế hành chính

Ngày 15/12, tại huyện Phú Quốc, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã dự và chỉ đạo Hội nghị sơ kết Quyết định số 178/2004/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Đề án “Phát triển tổng thể đảo Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang đến năm 2010 và tầm nhìn đến năm 2020”.

Dự Hội nghị có Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư Lê Hồng Anh; Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh; lãnh đạo một số bộ, ngành Trung ương, tỉnh Kiên Giang và huyện Phú Quốc.

Sau gần 8 năm thực hiện Quyết định số 178/2004/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ (QĐ 178), Phú Quốc đã có nhiều chuyển biến rõ nét. Nổi bật là kinh tế đạt mức tăng trưởng cao và ổn định, GDP tăng bình quân hàng năm hơn 22%, thu nhập bình quân đầu người ước đạt 50 triệu đồng/người/năm, lượng khách du lịch tăng bình quân hàng năm khoảng 13%, thu ngân sách tăng bình quân hàng năm hơn 36%, hệ thống kết cấu hạ tầng thiết yếu đã được quy hoạch và triển khai đầu tư; các lĩnh vực thương mại - dịch vụ, xây dựng, vận tải (cả đường biển, đường hàng không và đường bộ) phát triển nhanh; công tác bảo vệ tài nguyên rừng, tài nguyên biển, tài nguyên du lịch và vệ sinh môi trường được chú trọng; các lĩnh vực văn hóa - xã hội tiếp tục phát triển; an ninh chính trị được giữ vững, trật tự an toàn xã hội được đảm bảo, quốc phòng được củng cố, tăng cường… Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, việc thực hiện Quyết định 178 vẫn chậm so với yêu cầu đặt ra do khó khăn về nguồn vốn ảnh hưởng đến tiến độ bồi thường, giải phóng mặt bằng và thi công xây dựng các công trình; quy hoạch sử dụng đất còn nhiều chồng chéo; công tác tổ chức lập phương án bồi thường, giải phóng mặt bằng còn chậm…

Phát biểu chỉ đạo Hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đánh giá cao nỗ lực của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân huyện đảo Phú Quốc trong xây dựng và phát triển kinh tế - xã hội, nhất là những kết quả đạt được trong đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, phát triển kinh tế, tạo việc làm, tăng thu nhập cho người dân. Thủ tướng cũng chỉ ra những hạn chế, yếu kém mà huyện đảo Phú Quốc cần phải khắc phục, trong đó nổi lên công tác quản lý quy hoạch, quản lý và sử dụng đất đai…

Về nhiệm vụ thời gian tới, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng chỉ đạo tỉnh Kiên Giang, huyện Phú Quốc cần tập trung mạnh công tác xây dựng quy hoạch và quản lý quy hoạch. Trước mắt, tỉnh Kiên Giang phải phối hợp chặt chẽ với Bộ Xây dựng và các bộ, ngành chức năng trong việc cập nhật, bổ sung và hoàn thiện quy hoạch theo hướng xây dựng Phú Quốc trở thành thành phố trực thuộc tỉnh, tiến tới xây dựng Phú Quốc trở thành một đặc khu kinh tế hành chính.

Nhằm đưa Phú Quốc phát triển nhanh và bền vững, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng yêu cầu lãnh đạo Phú Quốc phát huy tối đa các tiềm năng, lợi thế để phục vụ cho phát triển kinh tế - xã hội của huyện, trước hết là phát huy lợi thế về nuôi trồng, chế biến thủy hải sản; nghề biển; du lịch, dịch vụ thương mại; nông nghiệp… Đồng thời quan tâm thực hiện tốt công tác đảm bảo an sinh xã hội; phát triển giáo dục, y tế, văn hóa, chăm lo tốt đời sống vật chất tinh thần cho người dân; giữ vững ổn định chính trị, đảm bảo trật tự an toàn xã hội, củng cố quốc phòng, an ninh.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng hết sức lưu ý Kiên Giang, Phú Quốc cần tiếp tục đẩy mạnh các dự án đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng trọng điểm của huyện, nhất là các dự án giao thông (đường trục chính trên đảo, các đường ven quanh đảo), điện, cung cấp nước sạch. Quyết liệt bảo vệ môi trường; giữ rừng, trồng và phát triển rừng trên địa bàn huyện đảo; bảo vệ tốt môi trường trên bờ biển… là những yếu tố quan trọng để phát triển du lịch và thu hút khách du lịch đến Phú Quốc.

Tại Hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và lãnh đạo một số bộ, ngành Trung ương cũng đã xem xét, cho ý kiến cụ thể với 2 kiến nghị của tỉnh Kiên Giang là: Đề nghị Thủ tướng Chính phủ kiến nghị Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết chuyên đề về phát triển đảo Phú Quốc đến năm 2020, trước mắt, để giải quyết các vấn đề cấp thiết về cơ chế, chính sách phát triển đảo Phú Quốc, đề nghị Chính phủ phê duyệt Nghị định ban hành cơ chế, chính sách phát triển đảo Phú Quốc; kiến nghị Chính phủ xem xét, phân bổ vốn trái phiếu Chính phủ và ngân sách Trung ương hỗ trợ đầu tư kết cấu hạ tầng thiết yếu trên đảo Phú Quốc.

lCùng ngày, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã đến dự và cắt băng khánh thành Cảng hàng không Quốc tế Phú Quốc tại xã Dương Tơ, huyện Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang.

Nguyên Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu, Thường trực Ban Bí thư Lê Hồng Anh, Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh cùng lãnh đạo một số bộ, ngành Trung ương và địa phương đã tham dự.

Cảng hàng không quốc tế Phú Quốc là dự án sân bay quốc tế đầu tiên được triển khai tại Việt Nam theo hình thức đầu tư bằng 100% nguồn vốn doanh nghiệp của Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam với tổng số vốn đầu tư 3.000 tỷ đồng. Dự án do Công ty tư vấn thiết kế CPG-PAE (Xinhgapo-Mỹ) thiết kế theo tiêu chuẩn quốc tế hiện đại và đồng bộ gồm: Khu bay với đường cất, hạ cánh, 8 đường lăn, sân đậu máy bay với 8 vị trí đậu, nhà ga hàng hóa, hệ thống đèn chiếu sáng và đèn tín hiệu theo tiêu chuẩn của Tổ chức Hàng không dân dụng quốc tế… Nhà ga hành khách được bố trí thành 2 cao trình, đi và đến tách biệt với tổng diện tích sàn trên 24,3 nghìn m2 với các thiết bị hiện đại, đáp ứng phục vụ trên 2,65 triệu hành khách/năm.

* Sáng cùng ngày, VietJetAir đã khai trương đường bay Thành phố Hồ Chí Minh - Phú Quốc. Đường bay Thành phố Hồ Chí Minh - Phú Quốc bước đầu sẽ được VietJetAir khai thác mỗi ngày một chuyến bằng máy bay Airbus A320 mới, với sức chứa 180 hành khách. Chuyến bay sẽ cất cánh từ TP Hồ Chí Minh vào 7 giờ 15 sáng và đến Phú Quốc vào lúc 8 giờ 5 hàng ngày. Chuyến bay ngược lại từ Phú Quốc về TP.HCM sẽ khởi hành vào 8 giờ 40 cùng ngày.